Een Tractaat1 hn1 Van Vriendschap en Commercie, tusschen haar Hoog Mogende, de Staaten Generaal (1) van de 264zeven vereenigde Nederlandsche Provincien,2 en de vereenigde Staaten (2) van America,3 te weeten New-Hampshire, (3) Massachu-setts, Rhode Island,4 Connecti-cutt, New-York, New-Jersey, Pensylvania, (4) Delaware, Mary-land, Virginia, Noord-Carolina, Znid-Carolina en Georgia.hn2

Haar Hoog Mogende de Staaten Generaal (1)hn3 van de zeven vereenigde Nederlandsche Provincien, en de vereenigde Staaten (2)hn4 van America, te weeten New-Hampshire, Massachusets, Rhode Island en Providence Plantations, Connecticutt, New-York, New-Jersey, Pensylvanien, Delaware, Maryland, Virginien, Noord-Carolina, Zuid-Carolina en Georgien, geneegen zynde, op een bestendige en billyke wyze te (3)hn5 fixeeren, de regelen, die in acht genoomen moeten worden, ten opzigte van de Correspondentie en Commercie welke zy verlangen vast te stellen tusschen haare respective Landen, Staaten, (4) Burgeren5 hn6 en Onderdaanen, hebben geoordeelt, dat het gezegde einde niet beeter kan worden bereikt, dan door (5) het stellen hn7 tot een basis van haar Verdrag, de volmaakste egaliteit en reciprociteit, en (6) door zorgvuldiglyk te vermyden hn8 alle die lastige Praeserentien, dewelke doorgaans de bronäders zyn van twist, verwarring en misnoegen; (7) door insgelyks hn9 iedere Party de vryheid te laaten, om wegens de Commercie en Navigatie (8) zulke interieure hn10 Reglementen te maaken, als die voor zig zelven het gevoeglykst zal oordeelen; en door de voordeelen van Commercie eeniglyk te (9) fundeeren hn11 op wederzyds nut, en de juiste regels van vyre handel over en weer; reserveerende by alles aan 265iedere Parthy de vryheid, om, na desselfs goedvinden, ande Natien te admitteeren tot het participeeren (10) van hn12 deselfde voordeelen.6

Op deeze grondbeginzelen, (11) voorgemelde hn13 haar Hoog Mogende de Staaten Generaal (12)7 van de zeven vereenigde Provincien, hebbende benoemt en geconstitueert tot haaren Plenipotentiaris:hn14

En de gemelde vereenigde Staaten van (13)hn15 America, hebbende van hunne zyde met Volmagt voorzien, den Heer John Adams, laatst Commissaris van de vereenigde Staaten van (14)hn16 America aan het Hof van Versailes, geweesen Asgevaardigde op het Congres wegens de Staaten van Massachusetts Baay,8 en Opper-Regter van den gemelden Start.

(14) De voornoemde Plenipotentiarissen,hn17 na uitwisseling van hunne Volmagten, en na rype deliberatie, hebben geconcludeert en geresolveert op de volgende Articulen.

Daar zal een vaste, onverbreekelyke, en universeele Vreede, en opregte vriendschap zyn, tusschen haar Hoog Mog de (1) Staaten (2) van de zeven vereenigde Nederlandsche Provincien,hn19 en de vereenigde Staa-266ten van (3)hn20 America, en de Onderdaanen, Burgers en Ingezeetenen van de voornoemde Parthyen, en tusschen de Landen, Eilanden, Steden en Plaatsen, gelegen onder de Jurisdictie van de gemelde vereenigde (4) Nederlandsche Provincien hn21 en de gemelde de vereenigde Staaten van America, en de (5)hn22 Burgers, Volkeren en Inwoonders van deselve van allerley staat, zonder onderscheid van Persoonen, (6)hn23 of Geslagten.10

De Onderdaanen van de gemelde Staaten (1) der hn26 Nederlanden, zullen in de Havens, Rheeden, Landen, Eilanden, Steden of Plaatsen van de vereenigde Staaten van America, of eenige van dezelve, geen andere of grootere Regten of Impositien, van wat natuur die ook mogen zyn, of hoedanig dezelve ook genoemt mogen werden, betaalen, dan die welke de meest gefavoriseerde Natien (2) hn27 zyn, of zullen worden, verpligt (2 3)hn28 te betaalen. En zy zullen genieten alle de Regten, Vryheeden, Privilegien, Immuniteiten en Exemptien in Handel, Navigatie en Commercie, het zy in het gaan van eene Haven in de gemelde Staaten na eene andere, of gaande na en van dezelve, van en na eenige (3 4)hn29 Haven van de Weereld, welke de gemelde Natien reeds genieten of zullenhn30 genieten. (4 5)

De Onderdaanen en (5 6) Burgers hn31 van de gemelde vereenigde Staaten van America, zullen in de Havens, Rheeden, Landen, Eilanden, Steden of Plaatsen van de gemelde vereenigde (6 7) Provincien,hn32 of eenige van dezelve, geen andere, of grootere Regten of Impositien, van wat natuur die ook mogen zyn,268 of hoedanig dezelve ook genoemt mogen worden, betaalen, dan die, welke de meest (7 8) gefavoriseertste Natien (9) zyn, of zullen worden verpligt (8 10)hn33 te betaalen. En zy zullen genieten alle de Regten, Vryheeden, Privilegien, Immuniteiten en exemptien in Handel, Navigatie en Commercie, het zy in het gaan van eene Haven in de gemelde Staaten na eene andere, of gaande na en van dezelve, van en na eenige (9 11)hn34 Haven van de Weereld, welke de (10 12)hn35 gemelde Natien (12) hn36 reeds genieten of zullen genieten. (11 13)hn37

Er zal eene volle, volkomene en geheele vryheid van Conscientie worden toegestaan, aan de Burgers en Onderdaanenhn39 (1) van iedere Parthy, en aan der zelver Familien, (2)hn40 aangaande Religie zaaken, en een volkomene en geheele vryheid, om hunne Godsdienst naar haare gewoonte te oeffenen, zonder 269 eenigerhande molestatie. Daarenboven zal vryheid worden gegeeven aan de Burgers en Onderdaanen (3)hn41 van iedere Parthye, die in des anderen’s Territoir overlyden, om begraven te worden in (4)hn42 gevoeglyke en decente plaatsen, daar toe te bepaalen, zoo als de geleegentheid zal vereisschen; nogte zullen de doode Lighaamen van die geene die begraaven zyn, eenigzints werden gemolesteert.hn43

Haar Hoog Mogende, de Staaten (1)hn45 van de zeven vereenigde Nederlandsche Provincien, zullen tragten, zoo veel eenigzints in haar vermogen is, te beschermen en defendeeren alle Schepen en andere Effecten, toebehoorende aan (2)hn46 de Burgers, Volkeren, Inwoonders en Onderdaanen (3)hn47 van de gemelde vereenigde Staaten van America, of eenige van dezelve, zynde in haare Havens of Rheen, (4)hn48 of op de Zeén naby haare Landen, Eilanden, Steden 270 of Plaatsen; en wederom te bekomen en te doen restitueeren aan de regte Eigenaars, hunne Agenten of Gevolmagtigden, alle zodanige Schepen en Effecten, die onder haare Jurisdictie zullen genoomen worden: en haare (5)hn49 Oorlog schepen, of eenige Convoyers zeilende onder der zelver authoriteit, zullen by alle geleegentheeden onder haare protectie neemen alle Schepen, toebehoorende aan (6)hn50 de Onderdaanen, Volkeren of Inwoonders van de gemelde vereenigde Staaten van America, of eenige der zelve, houdende dezelve cours, of (7)hn51 gaande dezelve weg, en zullen zodanige Schepen defendeeren, zoo lang als zy dezelve cours houden, of dezelve weg gaan, tegens alle aanvallen, magt en geweld, (8)hn52 op dezelve wys als zy zouden moeten beschermen en defendeeren de Schepen toebehoorende aan (9)hn53 de Onderdaanen van haar Hoog Mogende.

De vereenigde Staaten van America zullen tragten, zoo veel eenigzints in haar vermogen is, te beschermen en defendeeren alle Schepen en andere Effecten, toebehoorende aan de Burgers, Volkeren, Inwoonders en Onderdaanen van de gemelde vereenigde Nederlandsche Provincien, of eenige van dien, zynde in haare Havens of Rhéen, of op de 271 Zeén naby haare Landen, Eilanden, Steden of Plaatseu; en wederom te bekomen en te doen restitueeren aan de regte Eigenaars, hunne Agenten of Gevolmagtigden, alle zodanige Schepen en Effecten, die onder haare Jurisdictie zullen genoomen worden: en haare Oorlogschepen of eenige Convoyers zeilende onder der zelver anthoriteit, zullen by alle geleegentheeden onder haare protectie neemen alle Schepen, toebehoorende aan de Onderdaanen, Volkeren of Inwoonders van de gemelde vereenigde Nederlandsche Provincien, of eenige der zelve, houdende dezelve cours, of gaande dezelve weg, en zullen zodanige Schepen defendeeren, zoo lang als zy dezelve cours houden, of dezelve weg gaan, tegens alle aanvallen, magt en geweld, op dezelve wys als zy zouden moeten beschermen en defendeeren de Schepen toebehoorende aan de Onderdaanen der vereenigde Staaten van America.

Het zal wettig en vyr zyn voor Kooplieden en andere, zynde Onderdaanen, of van de gemelde zeven vereenigde Nederlandsche Provincien, of van de voorgemelde vereenigde Staaten van America, by Testament of eenige andere dispositie, gemaakt ten tyde van ziekte, of ten eenigen 272 tyde bevoorens, of even voor het overlyden, te verdeelen of weg te geeven aan zodanig Persoon of Persoonen, als zy zullen goedvinden, hunne Effecten, Koopmanschappen. Gelden, Schulden of Goederen, roerende of onroerende, dewelke zy hebben of behoorden te hebben ten tyde van hun overlyden, of eenigen tyd bevoovrens, in de Landen, Eilanden, Steden, Plaatsen of Dominien, behoorende aan ieder van de voornoemde contracteerende Parthyen. Nog meer, het zy dezelve komen te overlyden, hebbende getesteert of abintestato, derzelver wettige Erfgenaamen, Executeurs of Administrateurs, resideerende in de Dominien van ieder der contracteerende Parthyen, ofkomende van eenig ander gedeelte, ofschoon dezelve niet zyn genaturaliseert, en zonder hun Regt gecontesteerd of betwist te worden onder praetext van eenige Regten of byzondere Persoonen, zullen vryelyk en vreedsaam ontfangen en bezitting neemen van alle de gemelde Goederen en Effecten hoedanige ook, in gevolge de Wetten van ieder Land respectivelyk in zodanig geval, nogtans zoo, dat de laaste wil, en regt van Erven, van Luyder abintestato overlydende, beweezen moeten morden, in gevolge de Wetten van die Plaatsen, alwaar ieder Persoon mag komen te overlyden, zoo wel door de Onderdanen van 273 de eene, als van de andere der contracteerende Parthy, niettegenstaande eenig Wet, Statut, Edict, Placaat, Costume, Ordonnantie of Regt, hoe genaamt, ter contrarie.hn56

Het zal wettig en vry zyn aan de Onderdaanen van iedere Parthye, zodanige Advocaaten, Procureurs, Notariffen, Solliciteurs of Factoors te employeeren, als zy zullen goedvinden, ten welken einde de voorsz Advocaaten en andere hoven gemeld, mogen werden benoemt door de ordinaris Regters, als ’t nood is, en de Regters daar toe vereischt worden.

Kooplieden, Schippers, Eigenaars, Bootsgezellen, Lieden van a derhande soort, Schepen en Vaartuigen, en alle Koopmanschappen en Goederen in ’t generaal, en Effecten van ieder der Bondgenooten, of van der zelver Onderdaanen, zullen niet mogen worden in beslag genomen of aangehouden in eenige der Landen, Gronden, Eilanden, Steden, Plaatsen, Havens, Stranden of Dominien, hoe genaamt, van den anderen Bondgenoot, tot algemeen (1)hn59 gebruik, Oorlogs-Expeditien, of byzonder gebruik van iemand, door arrest, geweld, of eenigzints daar na gelykende.

Noch te meer zal het onwettig zyn voor de Onderdaanen van iedere Parthy iets te neemen, of door geweld te ontvreemden, van de Onderdaanen van de andere Parthy, zonder bewilliging van den Persoon die het toebehoord: het geen egter niet te verstaan is van die aanhaalingen en detentien (2)hn60 welke (3)hn61 zal worden gedaan op bevel en authoriteit van de Justitie, en volgens de ordinaire wegen, ten opzigte van schulden of misdaaden, waar omtrent de Procedures moeten geschieden by wege van Regten, in gevolge de form van Justitie.

Verders is overeengekomen en besloten, dat het volkomen vry zal staan aan alle Kooplieden, Bevelhebbers van Schepen, en andere Onderdaanen van haar Hoog Mog. de Staaten (1)hn63 van de zeven vereenigde Nederlansche Provincien hn64, in alle Plaatsen gehoorende onder het Gebied en Jurisdictie van de voorsz vereenigde Staaten van America, hunne eigen zaaken zelfs te verrigten, of daar toe te employeeren wien het hun zal behaagen, noch zullen zy verpligt zyn gebruik te maaken van eenige Tolk of Makelaar, noche eenige Salaris of Foyen te betaalen, ten zy zylieden verkiezen om deselve te gebruiken. Voorts zullen de Schippers van Schepen 275 niet verpligt zyn, by het laaden of ontlaaden hunner Schepen, gebruik te maaken van de Werklieden, die tot dien einde by publique authoriteit gestelt mogten zyn, maar het zal hun gcheellyk vry staan, en hunne Schepen met hun eigen Volk te laaden of te lossen, (2)hn65 of gebruik te maaken van zulke Persoonen in het laaden of lossen der zelve, als zy zullen goedvinden, zonder eenige Foyen of Salaris aau iemand anders, wien ook, te betaalen: Noch zullen zy gedwongen worden eenige soort van Koopmanschappen (3) te lossen, het zy in andere Schepen, of dezelve in hunne eigene te ontfangen, of naar hunne Laading langer te wagten, als hun zal behaagen. En alle en een ieder der (4) Burgers, Volkeren en Inwoonders van de gemelde vereenigde Staaten van America, zal reciproquelyk hebben en genieten dezelfde Privilegien en Vryheeden in alle Plaatsen, welke ook, gehoorende onder het Gebied en Jurisdictie van haar Hoog Mog. de Staaten (5) van de zeven vereenigde Nederlandsche Provincien.

De Koopvaardyschepen van een ieder der Parthyen, (1)276 hn67 gaande naar een Haven van een der Vyanden van den anderen Bondgenoot, (2) en omtrent welke reize en de soort van Goederen aan Boord van dezelve, eenige regte grond van suspicie zal zyn, zullen verpligt zyn, zoo wel op de open Zee, als in de Havens, niet alleenlyk haare Pasporten te exhibeeren, maar insgelyks Certificaaten expresselyk aantoonende, dat haare Goederen niet zyn van het getal dier geene, dewelke als Contrabande verboden zyn., (3)hn68

Indien, by het (1)hn70 exhibeeren der bovengemelde Certificaaten, de andere Parthy ontdekt, dat ’er eenige van die soort van Goederen zyn, dewelke verboden en Contrabande gedeclareert zyn, en geconsigneert naar een Haven, onder de gehoorzaamheid van den Vyand, zal het niet geoorloft zyn Luyken van zodanig Schip op te breeken, of eenige Kist, Koffers, Pakken, Kassen of ander Vaatwerk, daar in gevonden wor-277dende, te openen, of het geringste gedeelte van haare Goederen te verplaatsen, het zy zodanige Schepen toebehooren aan de Onderdaanen van haar Hoog Mog. de Staaten (2)hn71 van de zeven vereenigde Nederlandsche Provincien, (3)hn72 of aan de Burgers en Ingezeetenen van de gemelde vereenigde Staaten van America, ten zy de Laading aan Land gebragt worde in presentie van de Officieren van het Admiraliteits Hof, en een Inventaris van dezelve gemaakt, dog zal niet worden toegelaaten om dezelve op eenigerhande wyze te verkopen, verruilen of veralieneeren, (4)hn73 ten zy daar na behoorlyke en wettige Procedures tegens zodanige verbodene (5)hn74 Goederen zullen zyn gehouden, en het Admiraliteits Hofby een gepronouncieerde Sententie dezelve zal hebben geconfisqueert, daar van altoos vry laatende, zoo wel het Schip zelve, als eenige andere Goederen daar in gevonden wordende, welke voor vry werden gehouden, nochte mogen dezelve worden opgehouden, onder vorgeeven dat die, als ’t ware, door de geprohibeerde Goederen zouden zyn geinfecteert, veel min zullen dezelve als wettige Prys worden geconfisqueert: (6)hn75 doch by aldien niet de geheele Laading, maar alleenlyk een gedeelte van dezelve, zal bestaan uit verbodene 278 of Contrabande Goederen, en de Bevelhebber van het Schip gereed en gewillig zal zyn dezelve over te leeveren aan den Neemer, die dezelve ontdekt heeft, in zodanig geval, zal den Neemer, dezelve Goederen ontfangen hebbende, het Schip dadelyk ontslaan, en het zelve op geenerbande wyze verhinderen de reis te vervolgen, waar toe het bestemt was. Doch, in gevalle de Contrabande Koopmanschappen niet alle kunnen worden ontslagen aan Boord van het Schip van den Neemer, alsdan vermag den Neemer niettegenstaande het aanbod van hem, de Contrabande Goederen over te leeveren, het Schip te brengen in de naaste Haven, agtervolgens het geene hier boven is vastgestelt.

In tegendeel is overeengekomen, dat al het geen bevonden zal worden gelaaden te zyn door de Onderdaanen en Ingezeetenen van een der beide Parthyen,279 in eenig Schip de Vyanden van den anderen, of aan desselfs Onderdaanen toebehoorende, geheel, ofschoon niet zynde van de soort van verbodene Goederen, mag worden geconfisqueert, op dezelve wys als of het den Vyand toequam, uitgezondert zodanige Goederen en Koopmanschappen, als aan Boord van zodanig Schip gedaan waren voor de Oorlogs-Declaratiehn77, of (1) zelfs na die Declaratie, indien zulks geschied was, zonder kennis gehad te hebben van dezelve Declaratie; zoo dat de Goederen van de Onderdaanen en Volk van een der beide Parthyen, het zy dezelve zyn van de natuur der verbodene, of anderzints, dewelke als boven gemeld waren gelaaden aan Boord van eenig Schip den Vyand toebehoorende, voor den Oorlog, of na de Declaratie van dezelve, indien de Laaders daar van geen kennis hebben gehad, in geenen deele confiscatie zullen onderhevig zyn, maar zullen wel en getrouwelyk, zonder uitstel, aan de Eigenaars, (2)hn78 dezelve te rug vraagende, worden gerestitueert, (3) dog zo dat, indien de gemelde Koopmanschappen Contrabande zyn, het geenzints geoorloft zal zyn dezelve naderhand te vervoeren na eenige havens, de Vyanden toebehoorende.

De twee controctreerende Partyen koomen over een, dat den 280 termyn van twee maanden verloopen zynde na de Oorlogs-Declaratie, hunne respective Onderdaanen, van welk gedeelte der Waereld zy komen, de onweetentheid, in dit Articul gemeld, niet zullen mogen voorwenden.

En ten einde de best mogelyke zorg mag worden gedraagen voor de securiteit van de Onderdaanen, en het Volk van een der beide Partyen, dat dezelve geen overlast komen te lyden van wegens de Oorlogschepen of Kapers van de andere Parthy, zullen alle de Bevelhebbers van Oorlogschepen en gewapende Vaartuigen van de voorsz Staaten (1)hn80 der zeven vereenigde Nederlandsche Provincien, en van de gemelde vereenigde Staaten van (2)hn81 America, mitsgaders alle der zelver (3)hn82 Onderdaanen en Volk, verboden worden eenige beleediging of schaade, aan die van de andere zyde, toe te brengen, en zoo zy dien contrarie handelen, zullen zy (4)hn83 gestraft worden, en daarenboven verpligt (5)hn84 zyn satisfactie te geeven voor alle schaade, en den interest daar van, door vergoeding, onder pœne en verbintenis van hunne Persoonen en Goederen.

Alle Schepen en Koopmanschappen, van wat natuur dezelve ook zyn, die hernoomen zullen worden uit handen van Piraten en Zeerovers (1)hn87 op de open Zee, zullen gebragt worden in eenige Haven van eene der beide Staaten, en zullen aan de bewaaring der Officieren van die Haven worden overgeleevert, ten einde geheel gerestitueert te worden aan den regten Eigenaar, zoo dra als behoorlyk en genoegzaam bewys wegens den eigendom der zelve, zal gedaan zyn.(2) 33 hn88

Indien eenige Schepen of Vaartuigen, toebehoorende aan een van beide de Parthyen, hunne Onderdaanen of Volk, op de Kusten of Dominien van den anderen zullen komen te stranden, vergaan, of eenige andere (1)hn90 schaade te lyden, zal alle vriendelyke assistentie en hulp worden gegeeven aan de Persoonen Schipbruek geleeden hebbende, of die zig in gevaar daar van zullen bevinden; (2)hn91 zullende insgelyks Brieven van Vrygeley aan hun worden gegeeven, voor hunne vrye en geruste passage van daar, en retour van een ieder na zyn eigen Land.

In gevalle de Onderdaanen of het Volk van een der beide Partyen, met hunne Schepen, het zy publique en ten Oorlog vaarende, of byzondere en ter Koopvaardy uitgerust, door onstuimig Weer, najaaging van Zeerovers of Vyanden, of eenige284 andere dringende nood, gedwongen zullen worden, ter bekoming van een Schuylplaats en Haven, zig te retireeren en binnen te loopen in eenige der Rivieren, Creeken, Baayen, Havens, Rheeden of Stranden, toebehoorende aan de andere Parthye, zullen dezelve met alle menschlieventheid en goedwilligheid werden ontfangen, en alle vriendelyke protectie en hulp genieten, en zal hun worden toegestaan zig te ververschen en proviandeeren tegens reedelyke prysen, met Victuaille, en alle dingen benoodigt tot onderhoud van haare Persoonen, of reparatie van hunne Schepen, en zy zullen op geenerley wys worden opgehouden, of verhindert, uit de gemelde Havens of Rheeden te vertrekken, maar mogen verzeylen en gaan, wanneer en waar het hun behaagt, zonder eenig belet of verhindering.

Tot des te beeter voortzetting der wederzydsche Commercie, is overeengekoomen, dat indien een Oorlog mogt komen te ontstaan tusschen (1) de voornoemde twee Natien, zes maanden zal worden vergunt na de Proclamatie van Oorlog, aan de Kooplieden in de Steden en Plaatsen alwaar zy woonen, tot het verkoopen en transporteeren hunner Goederen en Koop– 285 manschappen; en indien iets van hun genoomen mogt zyn, of eenige beleediging hun weezen aangedaan, binnen dien termyn, door een der beide Partyen, of het Volk of Onderdaanen van een van beide, zal daar voor volkemene satisfactie gegeeven worden.

Geen Onderdaanen van haar Hoog Mogende de Staaten (1)hn95 van de zeven vereenigde Nederlandsche Provincien, zullen mogen verzoeken of aanneemen eenige Commissien, of Lettres de Marque, tot het wapenen van eenig Schip of Schepen, ten einde als Kapers te ageeren tegens de gemelde vereenigde Staaten van (2)hn96 America, of eenige der zelve, of tegens de Onderdaanen, (3)hn97 Volk of Inwoonders der gemelde vereenigde Staaten, of eenige der zelve, of tegens den eigendom der Ingezeetenen van eenige der zelve, van eenige Prins of Staat, met wien de voorsz vereenigde Staaten van (4)hn98 America in Oorlog mogten zyn; nochte zal eenige Burger, Onderdaan of (5)hn99 Inwoonder van de gemelde vereenigde Staaten van (6)hn100 America, of eenige der zelve, eenige Commissie of Lettres de Marque verzoeken of aanneemen, tot het wapenen van eenig287 Schip of Schepen, om ter Kaap te vaaren tegens (7)hn101 de Onderdaanen (8) van gemelde haar Hoog Mog., of eenige van dezelve, of den eigendom van eenige der zelve, van eenige Prins of Staat, met wien de voorsz (9)hn102 Staat in Oorlog (10) zal zyn, en indien eenig Persoon van een beide de Natien, zodanige Commissie of Lettres de Marque zal aanneemen, zal dezelve als een Zeerover worden gestraft.38 hn103

De Schepen der Onderdaanen of Ingezeetenen van een van beide de Partyen, komende aan eenige Kust, toebehoorende aan de een of andere der gemelde Bondgenooten, doch niet voorneemens zynde in een Haven binnen te loopen, of binnen geloopen zynde, en niet begeerende hunne Laadingen te lossen, of Last te breeken, (1)hn105 zullen behandelt worden volgens de generaale reegelen, met opzigt tot het geval in quaestie gestelt, of nog te stellen.

De twee contracteerende Partyen vergunnen over en weder aan elkanderen de vryheid, om ieder in de Havens van den anderen, Consuls, Vice-Consuls, Agenten en Commissarissen van hunne eigen aanstelling te hebben, welkers functien gereguleert zullen worden by particuliere overeenkomst, wanneer ooit eene der beide Partyen goedvind zodanige aanstelling te doen.

Het is vastgestestelt tusschen de twee contracteerende Parthyen, dat geen Clausul, Articul, materie of zaak hier in begreepen, het zy voor het tegenswoordige of toekomende, zal worden begreepen of verstaan, contrarie aan de Clausulen, Articulen, Overeenkomsten en Stipulatien in twee Tractaaten, een van Vriendschap en Commercie en het andere van Alliantie, tusschen de voorsz vereenigde Staaten van America, en den Allerchristelyksten Koning, gesloten te Parys op den zesden dag van February een duizend zeven honderd acht en zeventig, of eenige van dezelve, maar dezelve zullen worden begreepen en verstaan, bestaanbaar met en overeenkomsteg de gemelde Tractaaten.

Het is voorts overeengekomen tusschen de twee contracteerende Partyen, dat aan zyn Catholique Majesteit den Koning van Spagne, het regt zal gereserveert zyn, om te accedeeren in de gemelde twee Tractaaten, tusschen zyne Allerchristelykste Majesteit en de voorsz vereenigde Staaten van America, het eene van Vriendschap en Commercie, en het andere van Allantie, gesloten te Parys op den zesden dag van February een duizend zeven honderd acht en zeventig, met zodanige veranderingen, niet derogatoir aan dit Tractaat, als wederzyds zullen worden overeengekomen, tusschen zyn gemelde Catholique Majesteit en de voorsz vereenigde Staaten; en dat geen Clausul, Articul, materie of zaak hier in vervat, zal worden begreepen of verstaan, het zy voor het tegenwoordige of toekomende, strydig aan de Clausulen, Articulen, Overeenkomsten en Stipulatien, in zodanige Tractaaten gemaakt of nog te maaken, tusschen gemelde zyn Catholique Majesteit en de voorsz vereenigde Staaten.

Haar Hoog Mog. de Staaten van de zeven vereenigde Nederlandsche Provincien, zullen hunne goede officien en interpositie aanwenden by den Koning 290 of Keizer van Marocco of Fez, de Regeering van Algiers, Tunis of Tripoli, of by eenige van dezelve; als meede by eidere Prins, Staat of Mogentheid, op de Kust van Barbaryen in Africa, en de Onderdaanen van den voornoemden Koning, Keizer, Staaten en Mogentheeden, en ieder van dezelve; ten einde, zoo volleedig en nadrukkelyk als mogelyk is, te zorgen, voor de welvaart, geryf en veiligheid van de gemelde vereenigde Staaten, en ieder van dezelve, hunne Onderdaanenm Volk en Inwoonderen, en hunne Schepen en Goederen tegens alle violentien, insultes, aanvallen of plonderingen van wegens de voornoemde Princen of Staaten van Barbaryen of hunne Onderdaanen.

De vryheid van Navigatie en Commercie zal zig uitstrekken tot alle soorten van Koopmanschappen, uitgezondert alleen deeze, welke onderscheiden zyn onder den naam van Contrabande of verbodene Goederen: en onder deeze benoeming van Contrabande of verbodene Goederen zullen (1)hn110 begreepen zyn (2)hn111 Wapenen, (3)hn112 grof Geschut, (4) Bomben met haare Buysen, en andere dingen tot dezelve behoorende, Vuurballen, Buskruit, Lonten, Kanon-kogels, Pieken,

(5) Deegens en Houwers, Lancien, Speeren, Helbaarden, (6) Mortieren, Petarden, Granaden, Salpeeter, Musquetten, Musquetkogels, Helmetten, Hoostplaaten, Borstplaaten, Malie-Rokken en diergelyk soort van Tuyg, geschikt tot het wapenen van Soldaaten, Draagbanden of Port-Epées, Paarden met haar toebehooren, en alle andere Instrumenten van Oorlog, hoe genaamt.

(7)hn113 De volgende Koopmanschappen (8) zullen niet gereekent worden onder de Contrabande of verbodene Goederen, te weeten alle soorten van Lakenen, Lynewaaten en alle andere Manufactuuren, gemaakt van Wolle, Vlas, Hennip, Zyde, Katoen of eenige andere Stoffen, hoe genaamt. Alle soorten van Kleederen, nevens de Specien waar van dezelve doorgaans gemaakt worden: Goud en Zilver, zoo wel gemunt, als ongemunt, Tin, Yzer, Loot, Kooper, als meede Tarw en Gerst, en alle andere soorten van Graan en Peulvrugten, Tabak, gelyk meede allerhande Speceryen, gezouten en gerookt Vleesch, Zoutenisch, Kaas en Booter, Bier, Oly, Wyn, Cyder, Suikeren, Syroopen en alle soorten van Zout, en in het generaal allerhande Provisien die tot voedzel van den Mensch, en tot onderhoud van bet leeven dienen; voorts alle soorten van 292 Katoen, Hennip, Vlas, Teer, Pek, Terpentyn, Touwerk, Kabels, Zeylen, Zeyldoeken, Ankers en eenige gedeeltens van Ankers, gelyk meede Scheeps-Masten, Planken, Deelen en Balken, van wat Boomen, hoe genaamt, en alle andere dingen, geschikt, het zy tot het bouwen of repareeren van Schepen, en andere Goederen, hoe genaamt, welke niet verwerkt zyn in de form van eenig Instrument of Tuyg bereid tot den Oorlog te Land of ter Zee, zullen voor geen Contrabande werden gehouden, veel minder zodanige die reeds verwerkt en tot andere eindens gebruikt zyn; alle dewlke geheel (9) onder fe vrye Goederen hn114 zullen worden gereekent te behooren; gelyk meede alle andere Koopmanschappen en dingen welke niet begreepen en particulier gemeld zyn in de voornoemde opnoeming van Contrabande Goederne, zoo dat dezelve mogen werden getransporteert en vervoert in alle vryheid door de Onderdaanen en Ingezeetenen van beide Bondgenooten, (10 9)hn115 zelfs na Plaatsen aan den Vyand toebehoorende, zodanige Steden of Plaatsen alleen uitgezondert, welke op die tyd beleegert, geblocqueert of geinvesteert zyn. (11 10)hn116

Ten einde alle diffentie en twist aan beide zyden mag werden vermyd en voorgekomen, is overeengekomen, dat in geval een van beide de Parthyen in Oorlog mogt komen te geraaken, de Schepen en Vaartuigen, toebehoorende aan de Onderdaanen of Ingezeetenen van de andere Geallieerde, met Zeebrieven of Pasporten moeten werden voorzien, expresseerende den naam, eigendom en de groote van het Schip of Vaartuig, als meede den Naam, Plaats of Wooninge van den Schipper of Bevelhebber van het gemelde Schip of Vaartuig, ten einde daar by mag blyken, dat het Schip reeel en in waarheid aan de Onderdaanen of (1)hn118 Burgers van eene der Parthyen toebehoord, welk Pasport zal worden opgemaakt en uitgegeeven volgens het Formulier agter dit Tractaat gevoegt. Dezelve zullen (2)hn119 insgelyks ieder jaar moeten werden ingetrokken, te weeten, indien het Schip of Vaartuig binnen den tyd van een jaar weer t’huis mogt komen te retourneeren. Het is insgelyks vastgestelt, dat zodanige Schepen of Vaartuigen gelaaden zynde, moeten (3)hn120 worden voorzien niet alleen met Pasporten, (4)hn121 als boven gemeld, maar ook met294 Certificaaten, inhoudende de onderscheidene gedeeltens der Laading, de Plaats van waar het Schip gezeilt is, en waar heen het zelve is gedestineert; op dat dus geweeten kan worden, of eenige verbodene of Contrabande Goederen aan Boord van het zelve zyn; welke Certificaaten zullen worden opgemaakt door de Officieren van de Plaats van waar het zelve Schip of Vaartuig vertrekt, in de gewoone form. En by aldien iemand goeddunkt of raadzaam vind, om in de gemelde (5)hn122 Certificaaten uit te drukken de Persoonen aan wien de aan Boord zynde Goederen toekomen, vermag hy zulks vryelyk te doen. (6)hn123

De Schepen of Vaartuigen der Onderdaanen of Burgers van een295 van beide de Parthyen, komende aan eenige Kust, toebehoorende aan de eene of andere der gemelde Bondgenooten, doch niet willens zynde de Haven in te loopen, of ingeloopen zynde, en niet begeerende hunne Laading te lossen, of Last tebreeken, zullen niet verpligt zyn een opgave van haare Laading te doen, ten zy dezelve door eenige haarblykelyke tekenen verdagt mogten zyn, van eenige verbodene Goederen onder de benoeming van Contrabande, aan den Vyand van den anderen Geallieerden te voeren. En in geval van zulke gegroude suspicie, zullen de Onderdaanen en Burgers van een van beide de Parthyen verpligt zyn, in de Havens haare Pasporten en Certificaaten te vertoonen, in maniere hier boven gespecificeert.

Indien de Schepen of Vaartuigen van de gemelde Onderdaanen of Volk van een van beide de Parthyen, zeylende langs de Kusten, of in de open Zee, ontmoet zullen worden door eenig Schip van Oorlog, Kaper of gewapend Vaartuig van de andere Parthy, zullen de gemelde Oorlogschepen, Kapers, of gewapende Vaartuigen, tot vermyding van alle disordre, buiten bereik van het Geschut blyven, dog hunne Booten mogen zenden aan Boord van het296 Koopvaardyschip, welke zy op die wys zullen ontmoeten, en op het zelve mogen overgaan ten getalle alleen van twee a drie Man, aan wien de Schipper of Bevelhebber van zodanig Schip of Vaartuig zyn Pasport zal vertoonen, inhoudende den eigendom van het Schip of Vaartuig, ingevolge het Formulier agter dit Tractaat gevoegt; en zal het Schip of Vaartuig, na de vertooning van dusdanig Pasport, (1)hn126 vry en liber zyn om desselfs reis te vervolgen, zoo dat niet geoorloft zal zyn het zelve op eenigerhande wyze te molesteeren of doorzoeken, noch jagt op haar te maaken, of het zelve te forceeren haare voorgenomen Cours te verlaaten.

Het zal geoorlooft zyn aan Kooplieden, Capiteins en Bevelhebbers van Schepen, het zy publicque en ten Oorlog, of particuliere en ter Koopvaardy vaarende, toebehoorende aan de gemelde vereenigde Staaten van America, of eenige van dezelve, of aan de Onderdaanen, Burgers en Ingezeetenen van eenige der zelve, vryelyk in hunne dienst aan te neemen en aan Boord van haare gemelde Schepen te ontfangen, in iedere der Havens of Plaatsen onder de Jurisdictie van voornoemde haar Hoog Mogende, eenige Botsgezellen of anderen, zynde Inboorlingen,297 Burgers of Inwoonders van eenige der gemelde Staaten, op zulke voorwaarden als zal werden overeengekomen, zonder daar voor aan eenige boete, pœne, straffe, Proces of berisping, hoe genaamt, onderheevig te zyn.

En zullen reciproquelyk alle Kooplieden, Capiteinen en Bevelhebbers van Schepen, behoorende tot de voorsz zeven vereenigde Nederlandsche Provincien, in alle de Havens en Plaatsen, onder het gebied van de gemelde vereenigde Staaten van America, het zelve voorregt genieten tot aanneeming en ontfangen van Bootsgezellen of anderen, zynde Inboorlingen, Burgers of Ingezeetenen van eenige der Domeynen van de gemelde Staaten Generaal . hn128

De toeleg voor refractie, &c. hn130

Formulier van het Pasport dat gegeeven zal worden aan de Schepen of Vaartuigen, in gevolge het dertigste Articul van dit Tractaat.54 hn131

Aan alle de geene die deeze tegenwoordige zullen zien, salut: doen te weeten, dat by deezen vryheid en permissie gegeeven word aan Schipper en Bevelhebber van het Schip (of Vaartuig) genaamt van de van groot Tonnen of daar omtrent, leggende tegenswoordig in de Haven van gedestineert naar en belaaden met  , om te vertrekken en met zyn Schip of Vaartuig desselfs gemelde reize voort te zetten, zodanig Schip of Vaartuig gevisiteert zynde, en de voornoemde Schipper of Bevelhebber, ouder eede, voor den daar toe gestelden Officier, verklaart hebbende, dat het gemelde Schip of Vaartuig aan een of meer der Onderdaa-299 nen, Volk of Ingezeetenen van toebehoord, en aan hem (of hun) alleen; In getuigenis waar van, wy deeze tegenswoordige met onse Naamen hebben onderteekent, en bet Zeegel van ons Wapen daar aan gehegt, en het zelve doen contrasigneeren door Tot deezen dag van het jaar onses Heeren Christi.

hn132

Formulier van het Certificaat, het welk aan de Schepen of 300 Vaartuigen zal worden gegeeven, in gevolge het dertigste Articul van dit Tractaat.

Wy de Magistraat (of Officieren der Convoyen) van de Stad of Haven van certificeeren en attesteeren, dat op den dag van in het jaar onzes Heeren C. D. van in Persoon voor ons is gecompareert, en onder solemneelen Eede heest verklaart, dat het Schip of Vaartuig genaamt van Tonnen, of daar omtrent, waar van van tegenswoordig Schipper of Bevelhebber is, geregtelyk en behoorlyk aan hem (of hun) alleen is toebehoorende. Dat het zelve thans gedestineert is van de Stad of Haven van na de Haven van gelaaden met Goederen en Koopmanschappen hier onder particulier gespecificeert en opgenoemt, als volgt.

In getuigenis waar van wy dit Certificaat hebben onderteekent en met het Zeegel van ons Officie bekragtigt, deezen dag van in het jaar onses Heeren Christi.